Είστε ένας αυτοδίδακτος καλλιτέχνης. Θέλατε από παιδί να ασχοληθείτε με τη ζωγραφική και πως μπήκατε σε αυτόν τον χώρο;
Από παιδί ακόμα είχα την υποστήριξη της οικογένειάς μου, παρότι μεγάλωσα σε ένα συντηρητικό περιβάλλον χωρίς εξοικείωση με την παραστατική ζωγραφική. Ο πατέρας μου ήταν περήφανος με τα πράγματα που έκανα. Κατά κάποιο τρόπο, ο ενθουσιασμός που είχα για τη ζωγραφική κατά την παιδική μου ηλικία θυμίζει κρυφή ιστορία! Όλα τα χαλιά, υφάσματα και τραπεζομάντιλα στο σπίτι ήταν καλυμμένα με αμέτρητα σχέδια και χρώματα. Υπήρχαν πολύχρωμα στολίδια για τα χαλιά, ρούχα που φορούσαν κατά τη διάρκεια του Nowruz (Ιρανική πρωτοχρονιά) ή ταπετσαρίες τοίχου. Όλες αυτές οι μορφές, τα σχήματα και τα γεωμετρικά μοτίβα μου φαινόντουσαν πολύ ελκυστικά. Μόνο μετά το 1991 στην Κωνσταντινούπολη, γνώρισα την ευρωπαϊκή τέχνη και την ιστορία της σύγχρονης τέχνης. Η γιαγιά μου, μια σπουδαία γυναίκα, Αρμένισσα που είχε χάσει όλη την οικογένειά της κατά τη διάρκεια της μεγάλης σφαγής πριν από τον Πρώτο Παγκόσμιο Πόλεμο, διεύρυνε τους ορίζοντες του φανταστικού κόσμου μου. Όταν ήμουν τρία ή τέσσερα, μου αφηγήθηκε τις ιστορίες και τους μύθους που είχε ακούσει από τη δική της οικογένεια. Είχε το ταλέντο που έχουν οι Κούρδοι ποιητές. Ωστόσο, η μυθολογία δεν αποτέλεσε πηγή έμπνευσης για τους πίνακές μου έως το 2000. Όταν ήρθα στην Κωνσταντινούπολη, βρήκα την ευκαιρία να παρατηρήσω τη σύγχρονη δυτική τέχνη. Στην αρχή η Κωνσταντινούπολη σήμαινε για μένα χάος. Τα έργα που είδα στις γκαλερί έκαναν το κεφάλι μου να γυρίζει! Προσπάθησα να εκφράσω αυτό το σοκ που έζησα μετατρέποντας όλων των ειδών τις πληροφορίες που «συνέλαβα» μέσα από τη χρήση των τυπικών εργαλείων. Ωστόσο είχα την αίσθηση, ότι μου ξέφευγε κάτι και δεν υπήρχε κανείς γύρω μου να μοιραστώ αυτά τα συναισθήματα. Μόνο κατά τα έτη 2004-2005 ήμουν πραγματικά σε θέση να ξεπεράσω αυτήν την αναποφασιστικότητα. Και το 2005 ο ήλιος έγινε η υπογραφή μου. Έτσι βρήκα τη δική μου ζωγραφική γλώσσα.
Πως θα περιγράφατε το έργο σας και τις επιρροές του;
Ως εικαστικός καλλιτέχνης, αυτό που έχει σημασία για μένα είναι οι ρίζες μου. Σχεδόν όλες οι ιστορίες που επέλεξα προήλθαν από ένα ευρύ φάσμα της μυθολογίας. Ωστόσο, αντί να τις απεικονίζω απευθείας, τις ερμηνεύω δημιουργώντας ένα άλλο σύμπαν. Σε αυτήν την περίπτωση, οι παλιές μυθολογίες δεν εξαφανίζονται, αλλά αναδύονται και πάλι σε διαφορετικές μορφές. Έτσι, οι παραδόσεις γίνονται μέρος του συνόλου που δημιουργεί τον προσωπικό μου κόσμο, τον οποίον εκφράζω με χρώματα και εικόνες. Ως εκ τούτου, σχηματίζεται μια φανταστική Μεσοποταμία. Το να δημιουργήσω ένα μυθολογικό κόσμο δεν ήταν μια πολύ συνειδητή επιλογή για μένα. Η γιαγιά μου που μοιράστηκε αδιάλειπτα μαζί μου αυτές τις αφηγήσεις, όταν ήμουν παιδί, δεν αφηγούνταν μόνο τις ιστορίες ενός πολιτισμού, αλλά όλων των ανθρώπων. Ως εκ τούτου, μεγάλωσα με την ανθρωπιστική παράδοση της θρησκευτικής και πολιτιστικής ανοχής. Τότε μπήκαν οι βάσεις και άρχισαν τα έργα μου να αποκτούν φιλοσοφικές ρίζες. Γι’ αυτόν τον λόγο υποδεικνύουν μια βαθύτερη έρευνα για την πολιτιστική ιστορία του τόπου όπου ζω, για την ανάπτυξη αυτού του πολιτισμού, τις επιτυχίες, τις τραγωδίες και τα αποτελέσματά του στο σύγχρονο πολιτισμό. Πιστεύω, ότι επειδή ήμουν σε θέση να εσωτερικεύσω το ενδιαφέρον μου για τον πολιτισμό της Ανατολίας, τον κλασικό πολιτισμό και τους θρύλους και τους μύθους των εδαφών όπου γεννήθηκα και επειδή ήμουν σε θέση να εκφραστώ με έναν ξεχωριστό τρόπο, τα έργα μου είχαν βαθύτατες επιδράσεις.
Από που αντλείτε την έμπνευσή σας;
Θρύλοι και μύθοι της Ανατολίας, της Μεσοποταμίας, της Ελλάδας και άλλων αρχαίων πολιτισμών της Μεσογείου αποτελούν τα εννοιολογικά θεμέλια της δουλειάς μου. Σε όλα τα έργα μου, οι χαρακτήρες, τα σύμβολα και οι ιστορίες που προέρχονται από τις αρχαίες αφηγήσεις συνυφαίνουν φανταστικές ιστορίες που φανερώνουν μια επίγνωση στα κύρια ζητήματα της ανθρωπότητας. Για παράδειγμα, το γεωμετρικό μοτίβο, που εντοπίζεται στα ανάγλυφα της σειράς «Holy Encounter», καθώς και σε άλλους πίνακες ζωγραφικής της έκθεσης, είναι ένα επαναλαμβανόμενο στοιχείο στην τέχνη μου που αντιπροσωπεύει τον ήλιο, την πηγή όλης της ενέργειας στο σύμπαν μας, και κάτι που «κουβαλάει» τεράστιο συμβολισμό στους μυριάδες μύθους, θρύλους και μπαλάντες που «τροφοδοτούν» τη δουλειά μου. Αντιλαμβάνομαι την παράδοση σίγουρα όχι σαν κάτι που έχει παγώσει στο χρόνο, αλλά σαν κάτι που έχει την τάση να αποδομείται στην πρακτική της καθημερινής ζωής και να καλλιεργεί την κατανόηση των πανανθρώπινων αξιών.
«Πραγματικός σκοπός της σύγχρονης τέχνης δεν είναι να δώσει χαρά, αλλά να κρίνει και να διαταράξει. Νομίζω, ότι κάθε δημιουργία που ξεπερνάει το όριο αυτό μπορεί να δημιουργήσει σημαντικό χώρο για τον εαυτό της».
Περιγράψτε μας τη δημιουργική διαδικασία σας. Ακολουθείτε μια συγκεκριμένη ρουτίνα;
Πρώτα σχεδιάζω τα μοτίβα στην ταπετσαρία με ένα μολύβι, μετά προχωράω στην ζωγραφική. Κάνω τη σκίαση με ένα ειδικό πινέλο. Αντί να χρησιμοποιώ αυθεντικά χρώματα, προτιμώ να δημιουργώ τα δικά μου ειδικά μείγματα. Δεν είχα ποτέ όρια με τα χρώματα. Νομίζω ότι είναι μια ανάγκη της κουλτούρας στην οποία ανατράφηκα το γεγονός ότι η καταγωγή των περισσότερων από τα χρώματα που χρησιμοποιώ αποτελούν έμφυτα στοιχεία αυτού του πολιτισμού. Όταν αραιώνω χρώματα χρησιμοποιώ όπιο και λινέλαιο αντί για χημικές ουσίες. Η τεχνική μου βασίζεται στη χρήση ξεθωριασμένων χρωμάτων, την ένταση του χρώματος και το πάχος των λωρίδων και το σχηματισμό μεγάλων γεωμετρικών μορφών.
Από το 2013 συνεργάζεστε κατά αποκλειστικότητα με την Marlborough Gallery, μία από τις κορυφαίες γκαλερί παγκοσμίως που έχει βάση στο Λονδίνο. Ποια είναι η γνώμη σας για την αγορά της τέχνης σήμερα;
Η τέχνη μας βοηθά να δούμε και να διερευνήσουμε διαφορετικές προοπτικές, και να δούμε τον κόσμο των δημιουργικών μυαλών. Επιπλέον, δεν υπάρχει κάποια φόρμουλα που δημιουργήθηκε για να κατανοήσουμε τη σύγχρονη τέχνη (άνω τελεία) όταν κοιτάζουμε ένα έργο τέχνης μπορούμε να το ερμηνεύσουμε με βάση το παρελθόν μας, το χαρακτήρα και το πλαίσιο σκέψης μας. Βλέπουμε αυτό που έχουμε δει και βιώσει άμεσα, όχι αυτό που έχει ειπωθεί πριν από εμάς. Τα έργα που υπάρχουν στις σύγχρονες παγκόσμιες πλατφόρμες τέχνης είναι αυθεντικά, δημιουργικά, βασισμένα στην πολιτιστική πολυμορφία και τις διαφορές, και ενσωματώνουν το θεατή στη διαδικασία παρουσιάζοντας διαφορετικές εμπειρίες. Πιστεύω ότι το γεγονός πως η σύγχρονη τέχνη έχει τραβήξει τόσο πολλή προσοχή και έχει αυξηθεί οφείλεται στο ότι ενθαρρύνει την ελεύθερη βιωματική εμπειρία και τις διαφορετικές απόψεις. Πραγματικός σκοπός της σύγχρονης τέχνης δεν είναι να δώσει χαρά, αλλά να κρίνει και να διαταράξει. Νομίζω, ότι κάθε δημιουργία, κάθε κομμάτι της δουλειάς που περνάει το όριο αυτό, μπορεί να δημιουργήσει σημαντικό χώρο για τον εαυτό του.
Επάνω σε ποιο project εργάζεστε αυτόν τον καιρό;
Άρχισα να δουλεύω για την 57η Μπιενάλε της Βενετίας. Στο τέλος του τρέχοντος έτους θα παρουσιαστεί μια ειδική συλλογή από καινούρια έργα μου στην γκαλερί Mark Peet Visser στο Άμστερνταμ. Τέλος, στη Marlborough Gallery το εκθεσιακό ημερολόγιο έχει διαμορφωθεί για τα επόμενα δύο χρόνια και περιλαμβάνει ατομικές εκθέσεις σε Ελβετία, Ολλανδία, Κατάρ, Ντουμπάι, Νέα Υόρκη και Λονδίνο.
