H τέχνη έχει και άλλα καθοριστικά χαρακτηριστικά ή είναι μόνο τυφλή και κουφή δηλαδή φαντάζεται και υποθέτει;
Η τέχνη αποτελεί κυτταρική ανάγκη του ανθρώπου δεν έχει σχέση μόνο με τις 5 αισθήσεις μας, αν μόνο φαντάζεται και προϋποθέτει τότε δεν γεννάει και δεν δημιουργεί και μοιάζει σαν παιδί με ειδικές ανάγκες.
H τέχνη θα ήταν το αυγό ή το παιχνίδι σε ένα σοκολατένιο αυγό με παιχνίδι;
Ούτε το ένα ούτε το άλλο. Η τέχνη δημιουργεί την ιστορία του ανθρώπινου γένους στον πλανήτη, είναι πολύ σοβαρός λόγος για να καταλήξει σοκολατένιο περιτύλιγμα σ’ ένα παιχνιδάκι. Βέβαια υπάρχουν καλλιτέχνες που παίζουν με την τέχνη και τον εαυτό τους, αν αυτό το παιχνίδι γίνεται με αλήθεια, και δικαιοσύνη, τότε το αποτέλεσμα πορεί να είναι ειλικρίνεια, ποιότητα και ουσία, διαφορετικά οι εκπλήξεις θα είναι δυσάρεστες.
Η εμπειρία σου ώς δάσκαλος εικαστικών στην αρχιτεκτονική έχει θετικό πρόσημο.Υπάρχει δομική σχέση μεταξύ περιέκτη-κελύφους και περιεχομένου όταν αναφερόμαστε σε εκθεσιακούς χώρους με εκθέματα
Οι εκθεσιακοί χώροι έχουν αλλάξει ριζικά σε σχέση με το παρελθόν. Αν δείτε τα μουσεία που κτίζονται τα τελευταία χρόνια θα διαπιστώσετε ότι η αρχιτεκτονική κλέβει την παράσταση από τα ίδια τα έργα που εκτίθενται. Εμπνευσμένοι αρχιτέκτοντες έχουν ελευθερωθεί από την κάθετο και οριζόντια που τους καταδυνάστευε σχεδόν όλο τον 20ο αιώνα, έγιναν πιο τολμηροί και έφτιαξαν αριστουργήματα. Δεν θα αναφέρω παραδείγματα, είναι γνωστά. Σ’ αυτό νομίζω και εμείς οι εικαστικοί που διδάσκουμε στις σχολές αρχιτεκτονικής βάλαμε το λιθαράκι μας.
Υπάρχει εικαστικό προφίλ στην πόλη και, αν ναι, γιατί παραμένει άνγωστο στο ευρύ κοινό;
Σήμερα υπάρχουν νέα παιδιά που κάνουν τα πρώτα τους βήματα και παρουσιάζουν δοκιμές με ενδιαφέρον. Τα πράγματα είναι αισιόδοξα. Το ευρύ κοινό χρειάζεται εκπαίδευση και παιδεία. Δεν ξυπνάς μια μέρα και λες: «Α! τι ωραία από σήμερα θα μ’ αρέσει η τέχνη».
Η πρόσφατη Art Thessaloniki συνετέλεσε σε κάτι θετικά, δηλαδή δημιούργησε υπερτοπικό ή και διεθνές ενδιαφέρον;
Η ART Θεσσαλονίκη μόλις έγινε 2 ετών, χρειάζεται χρόνος. Σίγουρα ήταν πιο μεστή, πιο περιεκτική, με περισσότερες συμμετοχές. Η παρουσία κάποιων γκαλερί από το εξωτερικό δεν σημαίνει και διεθνές ενδιαφέρον, έχουμε και ξένες γκαλερί που πουλάνε σκουπίδια. Αυτό που χρειάζεται είναι αξιολόγηση στην ποιότητα, οικονομική στήριξη και επιθετική προβολή και διαφήμιση.
To έντονο βυζαντινό παρελθόν της πόλης πώς συμβάλλει στο πολιστιστικό προφίλ ή μήπως είναι τροχοπέδη στη σύγχρονη εξωστρέφεια της;
Το βυζαντικό παρελθόν της πόλης είναι η προίκα μας. Δεν νομίζω ότι αποτελεί τροχοπέδη μια ιστορική περίοδος πολιστιμού. Ίσαίσα που μπορεί να είναι πηγή έμπνευσης για οποιονδήποτε σύγχρονο καλλιτέχνη, αρκεί κανείς να μην μιμείται το παρελθόν.
Στις θεσμοθετημένες δομές πολιτισμού όπως τα Μουσεία και ο Δήμος, που εξ’ ορισμού δεν παράγουν πολιτισμό αλλά τον προάγουν, πρέπει στον πυρήνα των συλλογών τους να κυριαρχούν τοπικά χαρακτηριστικά ή όχι και ποια; Πρέπει δηλαδή να κυριαρχεί και να επιβάλλεται η «περίφημη» συλλογή Κωστάκη;
Η τέχνη είναι παναθρώπινο αγαθό. Είναι πολύ τυχερή η πόλη που έχει τη « Συλλογή Κωστάκη» Στην ερώτησή σας, λέτε «θεσμοθετημένες δομές πολιτισμού», κάνετε νύξη για γραφειοκρατία. Δεν είμαι τόσο αισιόδοξος ότι μπορεί το κράτος και οι Δήμοι να προάγουν πολιτισμό, τουλάχιστον ας τον προστατεύσουν.
H Σχολή Καλών Τεχνών προσέφερε τελικά θετικά ή δημιούργησε αμηχανίες από τον τρόπο που εντάχθηκε στον ιστό της πόλης; Eνας νέος δημιουργός πώς κάνει αισθήτη την παρουσία του σε ένα περιβάλλον με πολυπολιτισμικό ζητούμενο από την Άπω Ανατολή μέχρι την Λατινική Αμερική για παράδειγμα;
Άνθρωπος αγράμματος, ξύλο απελέκητο. Οι σχολές όχι μόνο απαραίτητες είναι αλλά και αναγκαίες. Ιστός της πόλης είναι από τα γύφτικα του Δενδροποτάμου μέχρι τα σκυλάδικα της περιφεριακής, από τα ψαράδικα της Νέας Μηχανιώνας μέχρι τα προσφυγικά σπιτάκια που φυτρώνουν παντού. Σ’ όλα αυτά εμπεριέχεται το πολυπολιτισμικό ζητούμενο από την Ανατολή μέχρι τη Λατινική Αμερική, από τις στέπες της Σιβηρίας μέχρι το ακρωτήριο της Καλής Ελπίδας, αρκεί να έχεις τα μάτια σου ανοιχτά.
Στη μακρόχρονη επιτυχυμένη ενεργή συμμετοχή σου στα εικαστικά, νιώθεις πως άξιζε τον κόπο;
Αξίζει τον κόπο, γιατί διαφορετικά θα αυτοκτονούσα.
Does art have other determining features or is it just blind and deaf, it only imagines and supposes?
Art constitutes a basic human need and is not simply related to our 5 senses, because if it only imagines and supposes then it does not give birth, it does not create and it looks like a disabled child
Would art be the egg or the toy in a chocolate egg with a toy? It would be none of these. Art has created the history of mankind, its role is very serious and it cannot be seen as a chocolate wrapping for a toy. There are, of course, artists, who play with art and themselves and if this game is played with truth and justice then the result will be frankness, quality and essence, otherwise surprises can be very unpleasant.
Has your experience in teaching visual arts in architecture been positive? Is there a fundamental relationship between the container and the content when we speak about exhibitions with exhibits?
Exhibition venues are nowadays radically different compared to the past. If you take a look at the museums being built during the last years, you will understand that architecture plays a more important role than the exhibits themselves. Inspired architects have freed themselves from the vertical and horizontal lines that dominated all the 20th century and have become more bold creating masterpieces. I will not mention examples, they are well known. I think that we, the visual artists, who teach in the Schools of Architecture, have contributed to this.
Does the city have a visual arts profile and if yes why is it still not known to the public?
There are young people nowadays who are making their first steps and have presented quite interesting work. There is optimism. The public needs training and education. You can’t just wake up one day and say, Ah! I have decided that I am going to like art.
Has the recent Art Thessaloniki made a positive contribution both locally and internationally?
Art Thessaloniki has just become 2 years old. We need time but it has definitely been more rich and more comprehensive with more participations. The fact that some galleries from abroad have participated does not mean that there is international interest, as we have seen many galleries from abroad selling rubbish. What we need is evaluate quality, financial support and aggressive promotion and advertising.
How does the prominent Byzantine background of the city contribute to its cultural profile? Could it perhaps impede its contemporary extroversion?
The Byzantine background of the city is our heirloom. I don’t think that an important historical period of culture can be an impediment. Quite the opposite, it can become a source of inspiration for any contemporary artist as long as the artist does not try to imitate the past.
Should there be local features in the core of the Museums establishments and the Municipality or not and which ones? Should the “famous” Kostakis collection be dominant and imposing?
Art belongs to all people. The city is very lucky to have the ‘Kostakis Collection”. In your question you mention establishments, you imply the presence of red tape, I am not so optimistic that the official Art establishments and the Municipality can promote culture, but they can at least protect it.
Has the Fine Arts School made a contribution or has it caused some kind of embarassment by the way that it was incorporated? For exsample, how can an artist make his presence felt in an environment where the cultural desideratum ranges from the Far East to Latin America?
An illiterate person is like an uncarved piece of wood. School are not just important, they are needed. The fabric of the city starts from the Gypsy quarter of Dendropotamos to the night clubs of the ring road, from the fish market of Nea Mihaniona to the rubbish of the Bay of Thermaikos, from the street food canteens to the huts where refugees live. All these contain the multicultural desideratum from the Far East to Latin America, from the Siberian stepes to the Cape of Good Hope, if you keep your eyes open.
Do you feel that your long and successful active participation in Visual Arts was worth it?
If it wasn’t, I would have killed myself
Εικαστικός | Visual artist
Ο Δημήτρης Ξόνογλου σπούδασε ζωγραφική στην Academia di Belle Arti di Roma και κεραμική στη Scola Omamentale de S. Giakoamo di Roma. Ζει στη Θεσσαλονίκη και διδάσκει στην Αρχιτεκτονική Σχολή του Α.Π.Θ.
Dimitris Ksonoglou studied painting at the Academia di Belle Arti di Roma and pottery at Scola Omamentale de S. Giakoamo di Roma. He lives in Thessaloniki, he teaches at the Architecture School of Aristotle University of Thessaloniki.